JIROVLAR POEZIYASIDA TARIXIY VOQELIK
##doi.readerDisplayName##:
https://doi.org/10.69691/sdmb5384Kalit so'zlar:
No‘g‘ayli davri, tarix, terma, to‘lg‘ov, jirovAnnotatsiya
Tarix – hayotdan olgan tajriba bo‘lsa, tarixiy tolg‘ovlar – ruhiy san’at namoyonidir. Tarixiy tolg‘ovdagi ma’lumotlar haqiqatning o‘zi emas, balki xalqning haqiqatni tanish usulidir. Demak, tarix – san'at tushunchalari va ijtimoiy g‘oyalar bilan sug‘orilgan ruhiy olamdir. Bunday asarlar tarixni xalq ongiga moslashtirib, voqealarni qiziqarli tarzda taqdim etib, xalqning taqdiri, ijtimoiy munosabatlari va dunyoqarashlarini birlashtiruvchi san’at izlanishlarining alohida bir ta’sirli qismidir. Qoraqalpoq xalqining tarixidan ko‘p ma’lumot beruvchi tarixiy tolg‘ovlarning katta bir qismi – No‘g‘ayli davrida yaratilgan she'riy asarlardir. Maqolada aynan No‘g‘ayli davridagi voqealarning terma-to‘lg‘ovlardagi aksi tasvirlangan.
Tarix – hayotdan olgan tajriba bo‘lsa, tarixiy tolg‘ovlar – ruhiy san’at namoyonidir. Tarixiy tolg‘ovdagi ma’lumotlar haqiqatning o‘zi emas, balki xalqning haqiqatni tanish usulidir. Demak, tarix – san'at tushunchalari va ijtimoiy g‘oyalar bilan sug‘orilgan ruhiy olamdir. Bunday asarlar tarixni xalq ongiga moslashtirib, voqealarni qiziqarli tarzda taqdim etib, xalqning taqdiri, ijtimoiy munosabatlari va dunyoqarashlarini birlashtiruvchi san’at izlanishlarining alohida bir ta’sirli qismidir. Qoraqalpoq xalqining tarixidan ko‘p ma’lumot beruvchi tarixiy tolg‘ovlarning katta bir qismi – No‘g‘ayli davrida yaratilgan she'riy asarlardir. Maqolada aynan No‘g‘ayli davridagi voqealarning terma-to‘lg‘ovlardagi aksi tasvirlangan.v
Foydalanilgan adabiyotlar
Мәмбетов К. Қарақалпақ толғаўлары. – Нөкис: Билим, 1995.
Qalli Ayimbetov nomidagi «Xalq donishmandligi» folklor klubi arxivi. - Nukus, 2018. - Nusxasi 14.
Греков Б.Д., Якубовский А.Ю. Золотая Орда и её падение. – Москва-Ленинград: Изд-во АН ССР, 1950.
Мәмбетов К. Қарақалпақлар шежиреси. – Нөкис: Билим, 1993.
Жирмунский В.М. Тюркский героический эпос. – Ленинград: Наука, 1974.
Қанаатов Т. Толғаў-жырлардың базыбир сыпатлы белгилери туўралы (Бухара қарақалпақлары фольклорындағы лирикалық жанрлар мәселесине) // ӨзИА ҚҚБ Хабаршысы, 1999, №6.
Трепавлов В.В. История Ногайской Орды. – Москва: «Восточная литература», 1960.
Yuklashlar
Nashr etilgan
Son
Bo'lim
Litsenziya
Copyright (c) 2024 TAMADDUN NURI JURNALI
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NoDerivatives» («Атрибуция — Без производных произведений») 4.0 Всемирная.