ARTUR SHOPENGAUER: G‘OYA HAQIDAGI TA’LIMOT VA NATURFALSAFA

Mualliflar

##doi.readerDisplayName##:

https://doi.org/10.69691/t1h9fd60

Kalit so'zlar:

g‘oyalar, olamiy iroda, makon va zamon, tabiat, hayotiy kuch, iztirob, mavjudlik uchun kurash, intellekt, dunyoning abadiy nigohi, erkinlik.

Annotatsiya

Shopengauerning g‘oyalar ta’limoti va naturfalsafasi uning metafizik tizimining muhim qismini tashkil qiladi. Unda tabiat makon-zamon shakllari orqali namoyon bо‘ladigan ibtidoiy kuchlar sifatida tasavvur qilinadi. G‘oyalar esa makon va zamondan tashqaridagi “abadiy nigoh” sifatida tabiatning asosiy kuchlarini ifoda etadi. Shopengauerga kо‘ra, dunyo “olamiy iroda”ning tajallisi bо‘lib, unda mavjudlik kurashi va iztirob ontologik asosga ega. Inson esa о‘z intellektual qobiliyati orqali bu irodani inkor qilish va erkinlikka erishish imkoniga ega. Ushbu ta’limot estetika, ontologiya va tabiat falsafasining murakkab uyg‘unligini kо‘rsatadi.

Muallif tarjimai holi

  • Sardor Sadullayev

    O‘zMU mustaqil izlanuvchisi

Foydalanilgan adabiyotlar

Magee, B. (1983). The Philosophy of Schopenhauer. Oxford: Oxford University Press.

Safranski, R. (1987). Schopenhauer and the Wild Years of Philosophy (E. Osers, Trans.). Cambridge, MA: Harvard University Press.

Janaway, C. (2002). Schopenhauer: A Very Short Introduction. Oxford: Oxford University Press.

Шопенгауэр А. Сочинения: В 6 т. – Т. 4. – Μ.: Инфра, 1999-2001.

Copleston F.A. History of Philosophy // Vol. 7. Modern Philosophy From the Post-Kantian Idealists to Marx, Kierkegaard, and Nietzsche. - New York-London-Toronto-Sydney Auckland, 2004.

Шопенгауэр А. Сочинения: В 6 т. –Т. 1. – Μ.: Инфра, 1999-2001.

Шопенгауэр А. Сочинения: В 6 т. –Т. 5. – Μ.: Инфра, 1999-2001.

Шопенгауэр А. Мир как воля и представление. – М.: Эксмо, 2006.

Кант И. Критика чистого разума. – Тошкент: Фан, 2004. – 512 б.

Руссо Ж.Ж. Инсон табиати ва тенглик ҳақида. – Тошкент: Университет, 2003.

Ницше Ф. Воля к власти. – М.: АСТ, 2010.

Соловьёв В.С. Основы философии морали. – Санкт-Петербург: Лань, 2002.

Буддизм асослари ва фалсафаси / Таҳрир: Рахимов Х. – Тошкент: Ўзбекистон, 2015.

Фалсафа тарихи / Таҳрир: Комилов Н. – Тошкент: Фан, 2010. – 624 б.

Этика ва ахлоқ назарияси асослари / Таҳрир: Сафаров Б. – Тошкент: Иқтисод-Молия, 2012.

Ruzmatova, G. (2019). Eastern melodies in the text of Plato // International Journal of Recent Technology and Engineering. Vol. 8, Issue-2S6, July, – P. 444-448. IJRTE. ISSN: 2277-3878.

Ruzmatova,G. (2020). Comparativist analysis of Representations about Will in View of Friedrich Nitzsche and Jalaliddin Rumi // International Journal of Psychosocial Rehabilitation, Vol. 24, Issue 04, 2020. ISSN: 1475-7192. –P. 3215-3227.

Рузматова, Г. (2014). Руҳият таҳлили фалсафаси. –Tошкент: Нишон-ношир, 2014.

Ruzmatova,G.M. (2023). Konfutsiychilik axloqiy negizlarida olamiy tartibot // Yashil iqtisodiyot va taraqqiyot. Ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy, ilmiy, ommabop jurnal. – 2023. 11-12-sonlar. – B. 916-923. / Jurnal sayti: https://yashil-iqtisodiyot-taraqqiyot.uz.

Ruzmatova, G.M. (2024). Comparative studies of the Oriental and Western antropology // ISJ Theoretical & Applied Science, 12 (128), 191-195. Philadelphia, USA / Soi: http://s-o-i.org/1.1/TAS-12-128-13.

Yuklashlar

Nashr etilgan

2025-05-31